Kalbinizin elektrikle çalıştığını biliyor muydunuz?

Peki kalp nasıl oluyor da sürekli kasılıp gevşiyor? Bunu sağlayan şey nedir?

Kalp karmaşık bir organdır. Kasılıp gevşeyen kalp kası, kalp kasını besleyen damarlar, kanın oksijenlenme trafiğini ayarlayan ve vücuda geri gönderen kapaklar, sonra damarlar, damarlar damarlar…
Peki kalp nasıl oluyor da sürekli kasılıp gevşiyor? Bunu sağlayan şey  nedir?

Kalbin gizli jeneratörü: İleti Sistemi

Yukarıda da değindiğimiz gibi kalp fonksiyonlarını yürüten pek çok elemanın bir araya gelmesiyle oluşur. Ancak kasılıp gevşeme işini ayarlaya gizli bir sistemi daha vardır. Buna ileti sistemi adı verilir.

Nedir bu ileti sistemi?

Milivoltlar düzeyinde ölçülebilen bu elektrik akımları birtakım kimyasal tepkimeler sonucu oluşur. Kalp kasının yayılan bu elektrik akımlarına gösterdiği raksiyonla da kalp atımları gerçekleşir. Kalbin üzerinde elektrik yayan iki odak sayılabilir.
Sinoatrial düğüm, (Sinüs düğümü)
Atrioventriküler düğüm, (AV Düğümü)

Bu düğümler uyarı sistemini oluşturur. Yani elektrik üretirler. Bunlardan başka iki yapı daha vardır. Onlar da üretilen elektriği kalp kasına dağıtırlar. Yani ileti sistemini oluştururlar.
Atrioventriküler demet (His demeti),
Purkinje lifleri.
Elektriksel aktivite ilk sinoatrial düğümde(sinüs düğümü) başlar. Burada üretilen elektrik akımları Atrioventriküler Demet (His demeti) yardımıyla her iki kulakçık boyunca yayılırlar. Bu sırada oluşan aktivite ile kulakçıklardaki kan karıncıklara dolar. Sinüs düğümü kalbin pacemaker’ı (Doğal pili)olarak kabul edilir.
Kulakçıkların kasılma işlemi sonrasında ise devreye hemen bir başka odak olan Atrioventriküler Düğüm (AV Düğümü) girer. Burada da bir elektrik üretimi gerçekleşir. Purkinje lifleri üzerinden de karıncıklara iletilir. Kasılma sırası bu sefer karıncıklardadır.
Elektrokardiyografi (EKG) dediğimiz kalp grafisinde, işte bu elektrik akımlarının amplifike edilerek (yükseltilerek) ölçülmesidir. Bu sayede kalbin ileti sisteminden kaynaklanan hastalıkları tespit etmek mümkün olabilmektedir. Kalp ve Damar Cerrahisi’nin kapsamındaki ameliyatları etkileyen önemli sistemlerin başında gelmektedr.

Sağlıklı günler dilerim.

Doç.Dr.A.Faruk HÖKENEK
Kalp ve Damar Cerrahisi